Jednym z fundamentów budowania dobrych relacji – zarówno zawodowych, jak i osobistych – jest umiejętność skutecznej komunikacji. Brian Tracy w swoich książkach wielokrotnie podkreśla, że to, jak się wyrażamy, ma ogromne znaczenie dla tego, jak jesteśmy postrzegani przez innych. Słowa, których używamy, mają siłę, aby budować naszą wiarygodność, ale również mogą ją niszczyć, jeśli zostaną użyte w niewłaściwym kontekście.
Jednym z takich problematycznych zwrotów jest popularne „Witam”. Choć brzmi uprzejmie, w wielu sytuacjach jest ono niezgodne z zasadami etykiety językowej. W tym artykule wyjaśnię, dlaczego powinniśmy unikać tego powitania, w jakich sytuacjach jest ono dopuszczalne oraz jak zastąpić je bardziej profesjonalnymi formami.
Dlaczego „Witam” może być problematyczne?
Kiedy używamy słowa „Witam”, przyjmujemy rolę gospodarza – osoby, która otwiera przestrzeń dla innych i ich zaprasza. Problem pojawia się, gdy używamy tego zwrotu w sytuacjach, w których nie jesteśmy gospodarzem lub osobą znajdującą się w pozycji nadrzędnej.
W komunikacji hierarchia odgrywa kluczową rolę. Tak jak kapitan statku wita swoją załogę, a nauczyciel uczniów, tak samo przełożony wita swoich pracowników. Wyrażenie „Witam” sugeruje pewną przewagę lub równość, co w niektórych relacjach może być odebrane jako brak szacunku.
Brian Tracy uczy, że każda interakcja powinna opierać się na zrozumieniu i poszanowaniu drugiej strony. Aby budować dobre relacje, musimy wiedzieć, kiedy używać odpowiednich zwrotów – takich, które są zgodne z rolą, jaką pełnimy w danej sytuacji.
Kiedy możemy używać zwrotu „Witam”?
Zacznijmy od sytuacji, w których użycie „Witam” jest akceptowalne i właściwe:
- Dyrektor do pracowników
Dyrektor szkoły, firmy lub instytucji, będąc gospodarzem danej organizacji, ma prawo powitać swoich podwładnych słowami „Witam” lub „Witajcie”. W tej relacji hierarchia jest zachowana – to dyrektor pełni nadrzędną rolę. - Wykładowca do studentów
Podobnie jak w przypadku dyrektora, wykładowca zwracający się do swoich studentów z powitaniem „Witam” wprowadza ich do swojej przestrzeni. To on prowadzi zajęcia, a zatem jego rola jako gospodarza jest uzasadniona. - Twórca internetowy do swoich odbiorców
Twórca na YouTube, autor bloga czy prowadzący podcast również może użyć zwrotu „Witam”, gdy zwraca się do swoich widzów lub słuchaczy. Jest gospodarzem swojej przestrzeni i naturalnie przyjmuje rolę osoby witającej.
Kiedy „Witam” jest niedopuszczalne?
Problem zaczyna się, gdy zwrot „Witam” jest używany przez osoby, które nie pełnią roli gospodarza lub znajdują się w pozycji niższej w hierarchii. Oto kilka przykładów:
- Pracownik do przełożonego
Pracownik, który zwraca się do swojego szefa słowami „Witam”, sugeruje, że stawia się w roli gospodarza, co w tym kontekście jest nieodpowiednie. Zamiast tego lepiej użyć neutralnych form, takich jak „Dzień dobry” czy „Dobry wieczór”. - Uczeń do nauczyciela
Uczeń witający nauczyciela słowami „Witam” narusza hierarchię, w której to nauczyciel pełni rolę nadrzędną. Taki zwrot może być odebrany jako brak szacunku lub nieznajomość zasad grzeczności. - Gość do gospodarza
Gość przychodzący na spotkanie lub odwiedzający kogoś w domu nie powinien mówić „Witam”, ponieważ to gospodarz ma prawo przywitać swojego gościa.
„Witam” w korespondencji formalnej – poważny błąd
Największe faux pas związane z użyciem zwrotu „Witam” pojawia się w przypadku korespondencji formalnej, takiej jak e-maile, listy motywacyjne czy tradycyjne listy wysyłane do potencjalnych pracodawców lub kontrahentów.
Dlaczego to błąd?
Kiedy rozpoczynamy e-mail lub list od słowa „Witam”, automatycznie przyjmujemy rolę gospodarza, co w komunikacji formalnej jest nieuzasadnione. Przykładowo:
- W liście motywacyjnym do przyszłego pracodawcy zwrot „Witam” może być odebrany jako poufałość, a nawet brak profesjonalizmu.
- W e-mailu do kontrahenta „Witam” może sugerować brak zrozumienia zasad formalnej komunikacji.
Zastosowanie niewłaściwego powitania może sprawić, że odbiorca straci do nas zaufanie lub uzna, że nie znamy podstawowych zasad etykiety.
Jakie powitania stosować w korespondencji formalnej?
Aby uniknąć niezręczności, warto stosować neutralne i profesjonalne formy powitania:
- „Szanowni Państwo,” – uniwersalna forma, odpowiednia w przypadku, gdy nie znamy personaliów odbiorców.
- „Szanowny Panie,” / „Szanowna Pani,” – jeśli wiemy, do kogo kierujemy pismo.
- „Dzień dobry,” – neutralne powitanie, które dobrze sprawdzi się w e-mailach.
Każdy z tych zwrotów wyraża szacunek wobec odbiorcy i pozwala zachować profesjonalizm. Pamiętaj, że pierwsze wrażenie, jakie robisz na odbiorcy – zarówno w rozmowie, jak i w piśmie – może zadecydować o dalszym przebiegu relacji.
Dlaczego warto przestrzegać etykiety językowej?
Brian Tracy mówi, że ludzie sukcesu to ci, którzy rozumieją i szanują zasady. Etykieta językowa to nie tylko kwestia grzeczności, ale również wyraz naszego profesjonalizmu i umiejętności dostosowania się do sytuacji.
Jeśli chcemy budować trwałe i wartościowe relacje zawodowe, musimy zrozumieć, że słowa mają znaczenie. Odpowiednie powitania, unikanie poufałości i stosowanie zasad hierarchii to małe detale, które mogą mieć ogromny wpływ na to, jak jesteśmy postrzegani przez innych.
Podsumowanie
Zwrot „Witam” ma swoje miejsce w komunikacji, ale tylko w sytuacjach, w których pełnimy rolę gospodarza lub osoby nadrzędnej. W relacjach formalnych, takich jak pisanie maili, listów motywacyjnych czy kontakt z przełożonymi, należy go unikać na rzecz bardziej profesjonalnych i neutralnych form.
Pamiętaj, że skuteczna komunikacja to klucz do sukcesu. Używaj swoich słów mądrze, a będą one budować Twój wizerunek jako osoby profesjonalnej, kompetentnej i godnej zaufania.