Rząd w przedwyborczych zapowiedziach z 2023 roku obiecywał nauczycielom godne podwyżki w wysokości 1300 złotych oraz zapewnienie, że w przyszłości pensje będą rosły w regularnych odstępach czasu. Obiecano także większy szacunek dla zawodu nauczycielskiego. Niestety, po kilku miesiącach rządowego działania widzimy, że sytuacja przypomina scenariusz z lat 2015-2023, kiedy to nauczyciele zostali skutecznie oszukani przez polityków.
W latach 2015-2023 nauczyciele praktycznie nie doczekali się znaczących podwyżek. Owszem, były pewne zmiany, ale nie miały one na celu poprawy ich sytuacji materialnej. W rzeczywistości każda z tych „podwyżek” była niemalże symboliczną reakcją na rosnące koszty życia, a w większości przypadków wynosiła zaledwie kilka złotych miesięcznie. W efekcie pensja nauczycielska zbliżyła się do minimalnej pensji krajowej, co tylko pogłębiało frustrację wśród nauczycieli.
Obietnice rządowe a realia
W 2023 roku, tuż przed wyborami, rząd ponownie postanowił złożyć obietnicę o 1300 zł podwyżki dla nauczycieli oraz zapewnienie, że w przyszłości pensje będą rosły w regularnych odstępach czasu. Niestety, realia okazały się brutalne. Najniższa pensja krajowa została podniesiona o 7,5% – z kwoty 3600 zł do 3870 zł. Tymczasem pensja nauczyciela stażysty wzrosła o zaledwie 5%, co stanowi wzrost o 266 zł – z 5320 zł na 5586 zł.
Warto zauważyć, że takie podwyżki sprawiają, iż pensja nauczyciela wciąż zbliża się do wysokości minimalnej pensji krajowej. Sytuacja ta jest niemalże powtórzeniem tego, co miało miejsce w poprzednich latach. To, co zostało obiecane przez polityków, wciąż jest odległą perspektywą. Mimo zapowiedzi o szacunku i wsparciu dla nauczycieli, rzeczywistość wygląda inaczej.
Koszty nauki i wykształcenia nauczycieli
Różnica między nauczycielami a innymi pracownikami polega nie tylko na pensji, ale również na dodatkowych kosztach, które ponoszą nauczyciele. W przeciwieństwie do większości zawodów, nauczyciele muszą samodzielnie inwestować w swoje wykształcenie i kwalifikacje. Koszty związane z kursami, dodatkowymi certyfikatami, czy nauką języków obcych to codzienność, której nie muszą ponosić zwykli pracownicy. Dodatkowo, nauczyciele zobowiązani są do spełniania standardów określonych przez władze, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami na ich rozwój zawodowy. W przypadku innych branż takie koszty są rzadko wymagane, a w wielu przypadkach finansowane przez pracodawcę. Tymczasem nauczyciele muszą je ponosić z własnej kieszeni, co dodatkowo obciąża ich budżet domowy.
Zestawienie ostatnich 10 lat
Porównując wynagrodzenia nauczycieli i minimalnej pensji krajowej w ciągu ostatnich 10 lat, można zauważyć niepokojącą tendencję. Oto zestawienie:
| Rok | Minimalna pensja | Pensja nauczyciela stażysty | Różnica procentowa |
|---|---|---|---|
| 2015 | 1750 zł | 2000 zł | +14,29% |
| 2016 | 1850 zł | 2150 zł | +16,22% |
| 2017 | 2000 zł | 2250 zł | +12,50% |
| 2018 | 2100 zł | 2500 zł | +19,05% |
| 2019 | 2250 zł | 2900 zł | +28,89% |
| 2020 | 2600 zł | 3300 zł | +26,92% |
| 2021 | 2800 zł | 3500 zł | +25,00% |
| 2022 | 3010 zł | 3750 zł | +24,68% |
| 2023 | 3600 zł | 5320 zł | +47,78% |
| 2024 | 3870 zł | 5586 zł | +44,42% |
Z powyższego zestawienia wynika, że różnica procentowa pomiędzy pensją nauczyciela a minimalną pensją krajową w ciągu ostatnich 10 lat była znaczna, z roku na rok rosnąc. Zdecydowanie największa różnica wystąpiła w 2023 roku, kiedy to pensja nauczyciela stażysty przekroczyła o 47,78% minimalną pensję krajową, co tylko potwierdza, że rządowe zapowiedzi o podwyżkach wciąż pozostają niewystarczające.
Zestawienie ostatnich 10 lat rok do roku różnicy procentowej
| Rok | Minimalna pensja | Pensja nauczyciela stażysty | Różnica procentowa w pensji minimalnej | Różnica procentowa w pensji nauczyciela stażysty |
|---|---|---|---|---|
| 2015 | 1750 zł | 2000 zł | – | – |
| 2016 | 1850 zł | 2150 zł | +5,71% | +7,50% |
| 2017 | 2000 zł | 2250 zł | +8,11% | +4,65% |
| 2018 | 2100 zł | 2500 zł | +5,00% | +11,11% |
| 2019 | 2250 zł | 2900 zł | +7,14% | +16,00% |
| 2020 | 2600 zł | 3300 zł | +15,56% | +13,79% |
| 2021 | 2800 zł | 3500 zł | +7,69% | +6,06% |
| 2022 | 3010 zł | 3750 zł | +7,50% | +7,14% |
| 2023 | 3600 zł | 5320 zł | +19,47% | +41,60% |
| 2024 | 3870 zł | 5586 zł | +7,50% | +5,00% |
Analiza wzrostu procentowego:
Wzrost pensji minimalnej w 2024 roku wynosi 7,5%, co jest na poziomie średniego wzrostu w ostatnich latach. Z kolei pensja nauczyciela stażysty wzrosła o 5%, co stanowi znacznie mniejszy wzrost w porównaniu do pensji minimalnej. Warto zauważyć, że pensja nauczyciela przez ostatnie lata rosła w mniejszym tempie niż pensja minimalna, co prowadzi do coraz mniejszej różnicy pomiędzy tymi dwoma wynagrodzeniami.
Porównując to z latami ubiegłymi, widać wyraźnie, że najwięcej dzieliło pensje nauczycieli od pensji minimalnej w 2023 roku (19,47% wzrost minimalnej pensji i 41,60% wzrost pensji nauczycielskiej), co może być wskazówką, że poprzednie podwyżki nie były wystarczające, by zrealizować obietnice o „godnym wynagrodzeniu”.
Podsumowanie
Czy nauczyciele zostali oszukani? Obietnice o podwyżkach o 1300 zł, które miały poprawić ich sytuację finansową, okazują się być jedynie pustymi słowami. Podwyżki, które zostały wprowadzone, mają zaledwie 5% wzrost, co niewiele zmienia w codziennym życiu nauczycieli. Dodatkowo, konieczność samodzielnego finansowania kosztów nauki i wykształcenia oraz spełniania standardów zawodowych stanowi kolejny ciężar. Sytuacja ta jest podobna do lat ubiegłych, kiedy pensje nauczycielskie niemal zrównały się z minimalną pensją krajową. Wnioski są jednoznaczne – nauczyciele, mimo obietnic, nadal nie dostają odpowiedniego wsparcia. Wydaje się, że rząd po raz kolejny oszukał tych, którzy każdego dnia kształtują przyszłość naszego kraju.